تأثیر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات مورفو-فنولوژیک ژنوتیپ‌های جو (Hordeum vulgare L.) در شرایط آب و هوایی اهواز

Authors

  • افراسیاب راهنما استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
  • اکرم اورکی دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
  • ایرج لک‌زاده مربی بخش تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اهواز
  • محمدرضا سیاهپوش استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
Abstract:

گرمای انتهای فصل گسترده­ترین نوع تنش گرمایی در جهان است. به­منظور بررسی تأثیر تنش گرمای انتهای فصل بر جو، آزمایشی در دو شرایط عادی (نرمال) و تنش گرما روی ده ژنوتیپ جو شامل ژنوتیپ­های دو­ ردیفة ماهور، خرم، نیمروز، آبیدر و ژنوتیپ‌های شش­ ردیفة یوسف، ریحان 03، ایذه، زهک، نصرت و جنوب در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. نتایج نشان داد که تنش گرما باعث کاهش معنی‏دار صفات گذارشناختی (فنولوژیک) شامل شمار روز از کاشت تا سنبله‏دهی (38درصد) و شمار روز از کاشت تا رسیدگی (34درصد)، صفات ساختار ظاهری (مورفولوژیک) شامل ارتفاع بوته (47درصد)، طول ساق گل یا پدانکل (36درصد) و عملکرد زیست‌توده یا ‏بیولوژیک (52درصد) و صفات مرتبط با عملکرد دانه شامل طول سنبلة بدون ­ریشک (21درصد)، شمار سنبلچه در سنبله (31درصد)، شمار دانه در سنبله (36درصد)، وزن هزاردانه (7درصد)، شاخص­ برداشت (7درصد) و عملکرد دانه (42درصد) شد. در شرایط عادی ژنوتیپ یوسف با میانگین 4/5 تن در هکتار و در شرایط تنش ژنوتیپ‌های جنوب و ریحان03 با میانگین 4/3 تن در هکتار، بیشترین میزان عملکرد و ژنوتیپ آبیدر در هر دو شرایط کمترین میزان عملکرد را به خود اختصاص دادند. در این تحقیق شاخص برداشت بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه در شرایط تنش (01/0≥P، 77/0=r) و در شرایط عادی (01/0≥P، 91/0=r) نشان داد. این موضوع بر کارایی این صفت برای ارزیابی ژنوتیپ‌ها در بررسی‌های تنش گرما تأکید دارد. به‌طورکلی ژنوتیپ­های شش­ردیفة جو ازنظر بیشتر صفات موردبررسی از ژنوتیپ‌های چهار ردیفه برتر بودند و عملکرد دانة بالاتری در هر دو شرایط عادی و تنش نشان دادند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات مورفو-فنولوژیک ژنوتیپ های گندم در شرایط آب و هوایی اهواز

دمای بالا در مرحله گلدهی و پر شدن دانه یکی از عوامل مهم کاهنده عملکرد در بسیاری از مناطق دنیا، بخصوص مناطق جنوبی ایران می باشد. لذا به منظور بررسی اثر گرما بر عملکرد، اجزای عملکرد و هم چنین برخی خصوصیات مورفو-فنولوژیک گندم، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در دو شرایط نرمال و تنش گرما بر روی 11 ژنوتیپ گندم شامل یاواروس، زاگرس، چمران، نیک نژاد، کوهدشت، الوند، مانتنا (رقم حساس)، M6، کاز (رقم متحمل)، ...

full text

اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات مورفو-فنولوژیک ژنوتیپ های گندم در شرایط آب و هوایی اهواز

دمای بالا در مرحله گلدهی و پر شدن دانه یکی از عوامل مهم کاهنده عملکرد در بسیاری از مناطق دنیا، بخصوص مناطق جنوبی ایران می باشد. لذا به منظور بررسی اثر گرما بر عملکرد، اجزای عملکرد و هم چنین برخی خصوصیات مورفو-فنولوژیک گندم، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در دو شرایط نرمال و تنش گرما بر روی 11 ژنوتیپ گندم شامل یاواروس، زاگرس، چمران، نیک نژاد، کوهدشت، الوند، مانتنا (رقم حساس)، m6، کاز (رقم متحمل)، ...

full text

اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و ارزیابی شاخص‌های تحمل تنش در جو (Hordeum vulgare L.)

اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد در 11 رگه جو ارسالی از مرکز تحقیقات ایکاردا و یک رقم شاهد منطقه (ایذه) طی دو سال (86-1384) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم گچساران مورد ارزیابی قرار گرفت. هر رگه در یک کرت شش خطی و در دو تاریخ، کاشت رایج منطقه (اواسط آذرماه) و دیرکاشتی (اواخر دی‌ماه) و در سه تکرار در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی کشت گردید. نتایج نشان داد که تنش گرمای ناشی از اعم...

full text

ارزیابی صفات موثر بر عملکرد ژنوتیپهای جو (Hordeum vulgare L.)دو ردیفه و شش ردیفه در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

به منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی انتهای فصل در ژنوتیپهای جو و بررسی ارتباط بین صفات موثر بر عملکرد دانه در ژنوتیپهای دو ردیفه و شش ردیفه در شرایط مذکور، این آزمایش با 214 ژنوتیپ جو در طی سال زراعی 83-1382در سه ایستگاه تحقیقاتی منطقه معتدل کشور (بیرجند، اصفهان و ورامین) اجرا شد. در طول فصل زراعی از صفات، تعداد روز تا سنبله رفتن، تعداد روز تا رسیدن دانه، ارتفاع بوته، طول سنبله، طول پدانکل، تعداد...

full text

اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و ارزیابی شاخص های تحمل تنش در جو (hordeum vulgare l.)

اثر تنش گرمای انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد در 11 رگه جو ارسالی از مرکز تحقیقات ایکاردا و یک رقم شاهد منطقه (ایذه) طی دو سال (86-1384) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم گچساران مورد ارزیابی قرار گرفت. هر رگه در یک کرت شش خطی و در دو تاریخ، کاشت رایج منطقه (اواسط آذرماه) و دیرکاشتی (اواخر دی ماه) و در سه تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی کشت گردید. نتایج نشان داد که تنش گرمای ناشی از اعم...

full text

ارزیابی صفات موثر بر عملکرد ژنوتیپهای جو (hordeum vulgare l.)دو ردیفه و شش ردیفه در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

به منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی انتهای فصل در ژنوتیپهای جو و بررسی ارتباط بین صفات موثر بر عملکرد دانه در ژنوتیپهای دو ردیفه و شش ردیفه در شرایط مذکور، این آزمایش با 214 ژنوتیپ جو در طی سال زراعی 83-1382در سه ایستگاه تحقیقاتی منطقه معتدل کشور (بیرجند، اصفهان و ورامین) اجرا شد. در طول فصل زراعی از صفات، تعداد روز تا سنبله رفتن، تعداد روز تا رسیدن دانه، ارتفاع بوته، طول سنبله، طول پدانکل، تعداد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 47  issue 1

pages  29- 40

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023